Kako je na tekst Alumina-bitka pri kraju stiglo Reagovanje neimenovanog pravnog savjetnika u kojem se tvrdi da je punovažano ustupanje potraživanja prijavljeno u stečaju FG Birač iz Zvornika, izvršeno sa Ukio banke na Pavgord doo Foča, u tekstu koji slijedi nalazi se Odgovor na Reagovanje dat od pravnih stručnjaka za oblast deviznog poslovanja, a koji, sa pravnog aspekta, ukazuje na besmislenost navoda iz Reagovanja.
Odgovor na Reagovanje
Najprije, treba istaći da se autor Reagovanja više bavio zbunjivanjem javnosti nedorečenim pravnim konstatacijama nego stvarnim definisanjem dometa predmetne odredbe Zakona o deviznom poslovanju.
U cilju konciznog obrazloženja ove pravne norme, najprije ističemo da je ustupanje potraživanja iz kreditnog posla sa elementom inostranosti definisano članom 19g Zakona o deviznom poslovanju RS.
U ovom članu, zakon predviđa da rezident (čitaj: domaće pravno lice) može drugom rezidentu da ustupi potraživanje koje je nastalo po osnovu kredita odobrenog nerezidentu (čitaj: stranom pravnom licu), kao i da ustupi ovo potraživanje nerezidentu pod uslovima i na način koje propiše Vlada RS.
Laički govoreći, domaće pravno lice koje je kreditiralo firmu X u inostranstvu, može svoje potraživanje ka firmi X da ustupi samo domaćem pravnom licu u Republici Srpskoj, a u slučaju da ustupa ovo potraživanje nekoj firmi u inostranstvu, ovu transakciju može da izvrši samo pod uslovom i na način na koji utvrdi Vlada RS. U slučaju Pavgord-a, a u svjetlu člana 19g, ovo ustupanje bi hipotetički bilo punovažno da je ustupilac (kreditor) bilo domaće pravno lice, tj. da je Ukio banka domaće pravno lice, a što nije.
S obzirom da Zakon o deviznom poslovanju ne reguliše situaciju ustupanja potraživanja iz kreditnog posla nastalog između nerezidenata sa nerezidenta ustupioca (npr. Ukio banke) na rezidenta primaoca (npr. Pavgord), ovaj posao kao takav ne proizvodi pravno dejstvo.
Na kraju, uzgred rečeno, a pošto autor reagovanja tvrdi da je Pavgord-ovo ustupanje punovažno i da je u skladu sa odredbom iz čl. 19 g Zakona o deviznom poslovanju, najljubaznije molimo da javno objavi da li je Ugovor o ustupanju potraživanja potpisan od strane svih učesnika u poslu, a naročito od strane dužnika AB Birač Europe, budući da stav 2 člana 19g Zakona o deviznom poslovanju predviđa obavezu pismene forme ugovora o ustupanju potpisanu od strane svih učesnika u poslu, dakle, u ovom slučaju i od strane dužnika.
Alumina- reagovanje (10.12.2015.)
Na tekst “Alumina-bitka pri kraju”, odnosno njegov dio stiglo je reagovanje u kojem se tvrdi da ustupanje potraživanja sa “UKIO” banke na “Pavgord” nije ništavo.
Reagovanje prenosim u cijelosti, kao i dio teksta na koji se odnosi.
“Tvoji pravni stručnjaci su te prevarili u pogledu ratio/smisla odredbe čl. 19g ZODP kod Pavgorda! Njen smisao je zabrana prenosa potraživanja subjekta domaćeg prava u inostranstvo i time nekontrolisan odliv deviznih priliva, zato je dozvoljen promet ino-potraživanja isključivo između domaćih subjekata. Kod Pavlovića je obrnuto: on unosi u zemlju potraživanje stranog lica, a nista ne iznosi! Zato je njegov postupak apsolutno u skladu sa ciljem regulisanja odredbe čl. 19g., što tvoj stav onih koje su konsultiovao čini apsolutnim nonsensom.
Moraš konsultovati "stručnjake" koji su u stanju razumjeti svrhu regulisanja jedne odredbe, a to je najmanje što jedan pravnik mora znati - značenje pravne norme”, navedeno je u reagovanju.
Dodatak/Stručnjaci: Pavgordova transakcija sa Litvancima je ništava
Stručnjaci koje sam konsultovao tvrde da je ustupanje potraživanja sa “Ukio” banke na “Pavgord” ništavo, i da suštinski vodi nemogućnosti ostvarenja bilo kakvog prava “Pavgorda”. To implicira da je “Pavgord” uludo bacio 6,4 miliona evra.
Zakon o deviznom poslovanju Republike Srpske (Službeni glasnik RS, broj 96 od 24. novembra 2003, 123/06, 92/09, 20/14) regulišući pitanje ustupanja potraživanja koja proističu iz kreditnog posla, u članu 19g stav 1 definiše da:
Rezident - pravno lice može kupovati od rezidenta potraživanje po osnovu kredita odobrenog nerezidentu, kao i preuzimati dug rezidenta prema nerezidentu po osnovu kreditnog posla sa inostranstvom.
Dakle, Zakon o deviznom poslovanju, koji je po svojoj prirodi izuzetno restriktivnog karaktera definiše samo one situacije koje dopušta, odnosno koje su u svjetlu ovog zakona dopuštene. Ovaj zakon jasno definiše koje radnje rezidenti i nerezidenti mogu da preduzimaju, budući da se istim kontroliše devizni priliv i odliv i sprečava nekontrolisan priliv i odliv kapitala. Shodno navedenom, Zakon o deviznom poslovanju u članu 19g stav 1 definiše da samo rezident može na drugog rezidenta da ustupi potraživanje koje je nastalo po osnovu kredita odobrenog nerezidentu.
U prilog ovog shvatanja idu i navodi iz kaznenih odredaba člana 60 Zakona o deviznom poslovanju koje u stavu 1 u vezi sa tačkom 21 predviđaju sledeće:
Novčanom kaznom od 10.000 KM do 40.000 KM kazniće se za prekršaj … rezident - pravno lice … :… ako poslove kupovine potraživanja po osnovu kredita odobrenog nerezidentu … zaključi suprotno članu 19g. stav 1. ovog zakona.
Dakle, Zakon o deviznom poslovanju bez ograničenja predviđa isključivo ustupanje potraživanja koje je proisteklo iz kreditnog posla sa inostranstvom samo sa kreditora rezidenta na novog rezidenta, uz obavezu zaključenja pismenog ugovora u kojem učestvuje i dužnik.
S obzirom da Zakon o deviznom poslovanju ne reguliše situaciju ustupanja potraživanja sa Ukio banke, koja je nerezident u svjetlu Zakona o deviznom poslovanju, na Pavgord doo kao rezidenta, ovaj posao kao takav ne proizvodi pravno dejstvo, odnosno Zakon o deviznom poslovanju zabranjuje ovakav posao.
Zakon o obligacionim odnosima u članu 47 definiše da kad je predmet obaveze nedopušten, ugovor je ništav, dok u članu 49 navodi da je predmet obaveze nedopušten ako je protivan prinudnim propisima, javnom poretku ili dobrim običajima.
Shodno ovom, ustupanje potraživanja sa Ukio banke na Pavgord doo je apsolutno ništav pravni posao, a o čemu je i Sud dužan da u skladu sa članom 109 Zakona o obligacionim odnosima pazi po službenoj dužnosti.
