Piše: Slobodan Vasković
Ruski vlasnici se povlače se iz
Rafinerije nafte Brod, potvrđeno mi je iz više izvora. Prema tim izvorima,
povlačenje Rusa iz ove kompanije desiće se najkasnije za dva mjesa, a razlog za
takvu drastičnu odluku ruskih vlasnika je neisplativost biznisa sa Rafinerijom,
pošto se njeni gubici gomilaju iz godine u godinu.
Milorad Dodik je obećao Rusima
da će imati monopol u Republici Srpskoj i da će učiniti sve da budu najveći
distributer nafte i naftnih derivata u BiH. Međutim, ništa od toga nije
ostvareno.
Najveći gubitnik u cijeloj ovoj
priči, osim građana broda u cijele Republike Srpske, je ruska Vnješekonom
banka, koja je Zarubežnjeftu i Njeftegazinkoru dala oko 400 miliona evra
kredita, a oni su stavili hipoteku na Rafineriju.
Vrijednost Rafinerije je 12 do
13 puta manja od vrijednosti kredita, tako da Vnješekonom banka na ovoj
poziciji ima crnu finansijsku rupu.
Treba znati da Republika Srpska
nikada od ruskih vlasika nije naplatila 130 miliona maraka, koje je Rafinerija
dugovala Budžetu po osnovu neplaćenih obaveza na dan potpisivanja kupoprodajnog
ugovora.
Međutim, dug Rafinerije, odnosno
ruskih vlasnika je mnogo veći, jer sve ove godine oni ne plaćaju nikakve
obaveze prema budžetu – niti penziono niti zdravstveno osiguranje radnika. Tek
kada neko od radnika stekne uslove za penziju, onda se izmire obaveze za tog
pojedinca.
Rafinerija je odavno bila
spremna za stečaj, jer je prema nalazima nezavisnog revizora njena zaduženost
11 puta veća od njene imovine. Sada slijedi krah. I to ne samo Rafinerije, već,
po svemu sudeći, Nestropetrola, dok jedino Rafinerija ulja Modriča ima neke
šanse da preživi kataklizmu koja će se desiti.
Prema
poslijednjem finansijskom izvještaju Rafinerije Brod, ova kompanija je treći
kvartal godine zabilježila gubitak veći od 13,5 miliona evra, pa je akumulirani
gubitak sada premašio 265 miliona, dok su dugoročne obaveze porasle na više od
326 miliona evra.
U novembru prošle
godine Zarubežnjeft je pokušao da proda Rafineriju Gaspromu, ali je Gasprom
odbio takvu ponudu, jer su zaključili da je taj posao neisplativ.
U
februaru 2007. godine tadašnji premijer RS Milorad Dodik i predstavnici ruske
kompanije Neftegazinkor, u kojoj 40 posto vlasništva ima Zarubežnjeft, potpisali
su ugovor o prodaji naftne industrije RS. U to vrijeme Dodik je o privatizaciji
Rafinerije govorio kao o poslu vijeka, najavljujući da bi ruski vlasnici
trebalo ukupno da investiraju oko 979 miliona evra.
Umjesto
silnih investicija, Republici Srpskoj su ostala samo nenaplaćena potraživanja i, nažalost,
više od hiljadu ljudi ljudi koji će se uskoro pridružiti armiji nezaposlenih.
