Piše: Slobodan Vasković
Dragan Đurić, vlasnik „Zekstre“,
kupio je Robnu kuću „Boska“ parama Investiciono-razvojne banke Republike
Srpske. Odnosno, kreditom IRB RS, koji on sada ne vraća.
U ovoj, izvan svake razumne
sumnje, teškoj kriminalnoj finansijskoj akciji, Đurić je, osim asistiranja
tajkuna Miroslava Miškovića, imao nesebičnu pomoć Vlade RS, na čijem čelu je
bio Milorad Dodik, a kasnije i Aleksandar Džombić.
Jednostavnije
rečeno, Đurić u kupovinu “Boske” nije uložio niti pfeninga, a iz nje je izvukao
desetine miliona maraka. Istovremeno, RS je oštećena za desetine miliona
maraka, što može utvrditi jedino detaljna istraga.
Sve
ove silne milione platila je Republika Srpska i njeni građani. Glavno čvorište
brojnih nezakonitih radnji u vezi sa privatizacijom “Boske” je Balkan
Investment Banka (sadašnja Banka Srpske). Krenimo redom.
Ugovor i Aneks
Beogradski
konzorcij "Delta-Zekstra" je 8. oktobra 2008. godine sa Vladom RS potpisao
Ugovor o kupovini 58,52% državnog kapitala Robne kuće "Boska" za tri
miliona evra, ali je nakon toga potpisa uslijedilo odlaganje procesa
privatizacije RK Boska.
Predstavnici
"Delta-Zekstre" su kao razlog navodili nepostizanje dogovora o
iseljenju sa preduzetnicima, koji su tada imali poslovne prostora u prizemlju Robne
kuće. Oni su te prostore kupili prije privatizacije.
Dok
je trajalo natezanje oko iseljenja, uslijedio je štrajk radnika koji mjesecima
nisu primali plate, nakon čega Vlada RS donosi Odluku da izmiri 80% plata zaposlenih, otpremnine i dažbine: sve u
vrijednosti tri miliona maraka i tako dodatno pomogne konzorcijum
"Delta-Zekstra".
Tek
20. maja 2009. godine potpisan je Aneks Ugovora. Paraf na Aneks ugovora stavili
su Predrag Gluhaković, tadašnji ministar trgovine i turizma RS, i Dragan Đurić,
vlasnik "Zekstra grupe", kao ovlašteni predstavnik konzorcijuma.
Aneksom Ugovora, kupac se obavezao da će u roku od sedam radnih dana uplatiti
ranije dogovorenu cijenu za 58,52% kapitala „Boske“ u iznosu od tri miliona
evra, a Vlada RS se obavezala da će "pružiti svu pravnu i drugu pomoć i
preko svojih nadležnih institucija učestvovati u postupcima zakonitog
rješavanja međusobnih odnosa sa suvlasnicima „Boske“. Radi se o vlasnicima sedam
lokala u prizemlju "Boske" koji su ranije prodati.
Ostale
odredbe ugovora potpisanog u oktobru 2008. godine ostaju nepromijenjene, što
znači da je konzorcijum "Zekstra-Delta" morao u "Bosku"
investirati tri miliona evra, zadržati njene radnike i izmiriti sve obaveze tog
preduzeća.
Krediti nakon
Ugovora
Nakon
potpisivanja Aneksa, „Zekstra” d.o.o. Banja Luka i „Delta Maxi” d.o.o. Banja
Luka podižu kredite kod “Balkan Investment Banke”, za čije obezbjeđenje je
stavljena hipoteka na zgradu Robne kuće"Boska". Od tako dobijenih
sredstva odobravaju pozajmice Robnoj kući "Boska" u ukupnom iznosu od
3.293.000,00 KM, i to:
-
Pozajmice
od „Zekstra” d.o.o. Banja Luka, po ugovorima od 23.09.2009. godine i
07.10.2009. godine, na iznos od 1.960.000,00 KM sa rokom vraćanja 20.09.2013.
godine, odnosno 01.11.2013. godine, beskamatno;
-
Pozajmica
od „Delta Maxi” d.o.o. Banja Luka, po Ugovoru od 18.09.2009. godine, na iznos
od 1.333.000,00 KM sa rokom vraćanja 01.10.2010. godine, beskamatno;
Da
ponovim još jednom: “Zekstra” d.o.o. Banja Luka i “Delta Maxi” d.o.o. Banja
Luka su sredstva pozajmljena Robnoj kući "Boska" dobili od “Balkan
investmen banke” kao dugoročne kredite, a obezbjeđenje za te kredite je bila hipoteka
na zgradu Robne kuće “Boska”. Znači, Mišković i Đurić još uvijek nisu uložili
ništa.
Pored
navedenog, Robna kuća “Boska” u 2010. godini diže dva kredita u ukupnom iznosu
od 2.000.000,00 KM, i to:
-
dugoročni
kredit kod “Balkan Investment Banke” a.d. Banja Luka na iznos od 1.000.000,00
KM, po ugovoru broj KK/10-044-BL od 05.07.2010. godine; obezbjeđenje po
navedenom kreditu je hipoteka na nekretnine Društva.
-
dugoročni
kredit kod “Komercijalne banke” a.d. Banja Luka na iznos od 1.000.000 KM, po
ugovoru broj NO-168/10 od 13.10.2010. godine; obezbjedenje po navedenom kreditu
je hipoteka na nekretnine Društva.
Znači,
Robna kuća “Boska” (direktno i preko pozajmica od povezanih lica “Zekstra” i
“Delta”) se zadužuje kod banaka za iznos od 5.293.000,00 KM, od čega 4.293.000,00 KM u “Balkan Investment
Banci” i 1.000.000,00 KM u “Komercijalnoj banci”.
Navedeni
iznos je približno isti kupoprodajnoj cijeni “Boske” od 3.000.000,00 EUR (cca 5.865.000,00 KM). To, praktično, znači da je
Boska otkupila samu sebe, stavljajući zgradu pod hipoteku. Kakva drskost.
Vidljivo je da su se ove
transakcije obavljale preko “Balkan Investment Banke” koja u tom periodu služi za
finansiranje kriminalnih radnji režima.
15 miliona KM za obveznice
Nakon toga u septembru 2011. godine, robna kuća „Boska" emituje obveznice u
vrijednosti od 15.000.000,00 KM. Agent
emisije je naravno bio “Balkan Investment Broker” a.d. Banja Luka (brokersko
odjeljenje “Balkan Investment Banke”). Obveznice su emitovane sa rokom dospjeća
od 12 godina, po nepromjenjivoj kamatnoj stopi od 7,00% na godišnjem nivou.
Cjelokupnu
emisiju obveznica kupuje IRB RS. Treba znati da je IRB RS u to vrijeme imao
ograničenje ukupnog iznosa kredita prema jednom preduzeću od 5 miliona KM, ali
je ipak odlučeno da plasira 15 miliona u obveznice “Boske”.
Plan
otplate obveznica dat je u narednoj tabeli:
Vraćanje kredita i
pozajmica parama IRB-a
Od
dobijenih 15 miliona KM iz IRB-a, izmirene su kreditne obaveze u iznosu od 5.293.000,00 KM (dobijene za kupovinu akcija “Boske”)
i plaćene usluge renoviranja Robne kuće “Niskogradnji” d.o.o. Laktaši u iznosu
od 3.083.878,00 KM
(ukupan iznos 8.376.878,00 KM), i to:
-
pozajmica
od „Zekstre” d.o.o. Banjaluka u iznosu 1.960.000,00 KM,
-
pozajmica
od„Delta Maxi” d.o.o. Banjaluka u iznosu od 1.333.000,00 KM,
-
dugoročni kredit
prema “Balkan Investment Banci” u iznos od 1.000.000,00 KM,
-
dugoročni kredit kod
“Komercijalne banke” a.d. Banja Luka na iznosod 1.000.000,00 KM,
-
“Niskogradnji” d.o.o.
Laktaši za renoviranje robne kuće u iznosu od 3.083.878,00 KM.
U istom periodu Robna
kuća „Boska" je davala pozajmice većinskom vlasniku “Zekstra” d.o.o. Banja
Luka i “Pingvin” d.o.o. u Banaj Luka u ukupnom iznosu od 2.317.500,00 KM, I to:
Ovo je direktan dokaz da
je Đurić izvukao najmanje 2,3 miliona KM iz kredita IRB-a, a za vjerovati je da
je izvukao svih 6,7 miliona, koliko je preostalo od kredita IRB-a, kada su
vratili kredite prema drugim finansijskim institucijama i pozajmice, koje su
dale “Zekstra” i “Delta maksi”.
Đurić ne vraća rate IRB-u, već je dužan 6,6
miliona po tom osnovu
Robna kuća „Boska"
je po osnovu dospjela tri kupona obveznica prema IRB RS trebala da uplati
6.637.500,00 KM, ali je uplatila samo simboličnih 70.046,00 KM, dok preostali
iznos od 6.567.454,00 KM nema namjeru da izmiri u skorijem roku.
Zbog
neblagovremenog izmirenja obaveza po prvom kuponu obveznica IRB RS je tužila robnu
kuću na iznos od 2.229.954,00 KM, postupak je još u toku, a zatezne kamate su
zbog neblagovremenog plaćanja kupona obveznica na dan 31.12.2013. godine dostigle
iznos od 329.411,00 KM.
Iz
IRB RS su mi prije nekoliko dana odgovorili da je “RK Boska je u 2014. godini uplatila
svega 110.000 KM, od dospjelih 1.5 milion. IRBRS protiv Boske vodi spor kod
Okružnog privrednog suda u Banja Luci. Spor nije okončan”.
Međutim, nisu mi odgovorili
na pitanje “Da li je RK Boska izmirila sve svoje obaveze za prethodne godine i
koliko su te obaveze iznosile”?
Kako
stvari stoje, u IRB-u su svjesno prikrili stvarna Đurićeva dugovanja, a što se
tiče tužbe za 1,5 miliona KM, nije precizirano na koji period se taj dug
odnosi.
Moji
izvori tvrde da IRB-u nije uplaćeno ništa sem navedenih cca 70 hiljada KM, što
znači da su i prošle godine iz IRB RS obmanuli javnost da je dio duga izmiren. Ako
to nije istina, neka javnosti predoče uplatnice RK “Boska” za prethodne tri
godine i saopšte stvarni dug.
Džombić naložio
davanje 15 miliona KM
IRB RS je kupila 15
miliona maraka obveznica RK “Boska” u avgustu 2011. godine, i pored upozorenja
da se radi o rizičnim obveznicama. Na čelu Vlade RS tada je bio Aleksandar
Džombić.
Odjeljenje za rizike IRB
upozorilo je tada Veliki kreditni odbor Skupštine akcionara IRB RS da se radi o
rizičnim obveznicama, ali su se oni na to oglušili.
Glavna služba za
reviziju javnog sektora RS je, takođe, tokom svojih kontrola ukazala da je
nalog za kupovinu 15 miliona KM obveznica "Boske" u ime IRB-a
donijela Vlada RS, uprkos upozorenju analitičara IRB-a da se radi o
visokorizičnim hartijama od vrijednosti.
Boska je i ranije
izbjegavala da plaća svoje obaveze, ali je Džombić, dok je bio premijer, uvijek
nalazio opravdanje za takve postupke, tvrdnjama da postoji “upisana hipoteka
prvog reda na 16.000 m2 robne kuće”.
Protiv Dragana Đurića
Tužilaštvo Srbije za organizovani kriminal podiglo je optužnicu 10.12.2014.
godine, zbog malverzacija sa pančevačkom “Azotarom”,
Dodatak: Poslovi sa
“Agrobankom”
U
2011. godini Robna kuća “Boska” izdala je u zakup poslovni prostor (koji se
nalazi na uglu Jevrejske i Gospodske, na I spratu) Agrobanci a.d. Beograd i po osnovu
zakupa, samo u 2012.godini inkasirala 799.866,00 KM, odnosno 66.655,50 KM mjesečno. Ta Banka je u Srbiji
finansirala tajkune i bila u bliskim odnosima sa Miškovićem i Đurićem, protiv
kojeg se void istraga i po tom osnovu.
Te 2012. godine je planirano
da Agrobanka a.d. Beograd, zajedno sa IRB RS osnuje
i otvori Agrobanku a.d. Banja Luka. Međutim, zbog oduzimanja licence u Srbiji,
od toga se odustalo. Direktor Agrobanke a.d. Banja Luka trebalo je da bude
Aleksandar Ljuboja, inače pašanac tadašnjeg premijera Aleksadra Džombića.
