NARODNA SKUPŠTINA
REPUBLIKE SRPSKE
Narodni poslanici
Datum: 20.4.2018. godine
KABINET PREDSJEDNIKA
NARODNE SKUPŠTINE REPUBLIKE SRPSKE
n/r PREDSJEDNIKA
Poštovani,
Na osnovu člana 171. stav 1. Poslovnika Narodne skupštine Republike Srpske (''Službeni glasnik Republike Srpske'', broj: 31/11 i 34/17) mi, dole potpisani narodni poslanici, zahtijevamo sazivanje posebne sjednice Narodne skupštine i predlažemo
D N E V N I R E D
- Razmatranje stanja bezbjednosti u Banjaluci i Republici Srpskoj – ''Pravda za Davida – Pravda za Sve''
U prilogu zahtjeva, a u skladu sa članom 172. stav 2. Poslovnika dostavljamo materijal za predloženu tačku dnevnog reda.
Razmatranje stanja bezbjednosti u Banjaluci i Republici Srpskoj „Pravda za Davida-Pravda za Sve“
Uvod
Odbor za bezbjednost Narodne skupštine Republike Srpske, u skladu sa ovlašćenjima sadržanim u Zakonu o parlamentarnom nadzoru u oblasti odbrane i bezbjednosti Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“ broj 25/2005 i 63/2007), dana 8.2.2018. godine i 28.3.2018. godine je uputio Ministarstvu unutrašnjih poslova Republike Srpske dopise: broj: 02/4.01-8-011-240/18 i 02/4.01-8-011-614/18 u kojem je od Ministarstva tražio da dostavi Odboru i uputi u skupštinsku proceduru Informaciju o stanju bezbjednosti u Republici Srpskoj, kao i Informaciju o rezultatima do sada sprovede istrage u vezi smrti Davida Dragičevića. Na navedene dopise MUP RS nije dostavilo tražene informacije.
Narodni poslanici, podnosioci zahtjeva za održavanje posebne sjednice Narodne skupštine Republike Srpske smatramo da postoji opravdan strah javnosti u Republici da je stanje bezbjednosti pogoršano nakon niza događaja koje MUP RS nije na vrijeme razjasnio.
Svojim nepotpunim i, često, kontradiktornim javnim istupima najviši funkcioneri MUP-a su izazvali konfuziju u javnosti, a građani u sve većoj mjeri sumnjaju u kredibilitet i MUP-a i svih institucija sistema da odgovore na povećane bezbjednosne izazove i rizike, a što se i praktično demonstrira svakodnevnim i sve brojnijim okupljanjima u centru Banje Luke svih onih koji traže odgovor na pitanje zbog čega nadležne institucije nisu u stanje da rade svoj posao.
U proteklih nekoliko sedmica desili su se određeni događaji koji ukazuju na narušenu bezbjednosnu situaciju u Banjoj Luci. Posebno postaju zabrinjavajući događaji koji su se desili u martu ove godine i koji do danas nisu razrješeni, iako se radi o događajima koji su izuzetno važni i koji po svojoj prirodi zahtjevaju da se kompletan potencijal Ministarstva unutrašnjih poslova Republike Srpske stavi u funkciju demistifikacije ovih slučaja.
Naime, radi se o slučaju smrti dvadesetjednogodišnjeg mladića Davida Dragičevića, a koja je prvobitno okarakterisana kao zadesna, s tim da su činjenice i okolnosti koje su se svakodnevno pojavljivale u javnosti na kraju pružile osnove sumnje cjelokupnoj javnosti da je riječ o nasilnoj smrti nesrećnog mladića. Zadesnu smrt su označili pripadnici MUP-a Republike Srpske na svojoj konferenciji za štampu, što je kasnije izazvalo lavinu događaja prouzrokovanih novootkrivenim činjenicama na osnovu kojih je tvrdnja da je David Dragičević počinio samoubistvo davljenjem u riječici Crkvena potpuno deplasirana.
Događaji koji su se poslije navedene konferencije za štampu, održane 26.3. 2018. godine pojavili u javnosti doveli su do spontanog okupljanja građana kroz akciju „Pravda za Davida“. Nakon Davidove smrti na jednu poslovnu zgradu ispaljen je projektil iz ručnog raketnog bacača „zolje“, čiji počinioci nisu do današnjeg dana pronađeni. Dodatan strah unose i prijetnje koje su dobili pojedini tužioci, što ukazuje da ni ljudi koji obavljaju određene odgovorne dužnosti i koji imaju pravo na svaku vrstu zaštite nisu sigurni i moraju da strahuju za ličnu i bezbjednost svojih porodica.
Zbog niza događaja koje su doveli do situacije pojačane nesigurnosti građana zatražili smo da o bezbjedonosnoj situaciji raspravlja Narodna skupština Republike Srpske.
„Pravda za Davida“
David Dragičević nestao je 18.03. 2018. godine, a njegovo tijelo pronađeno je 24.03.2018. godine, u rijeci Crkvena, blizu ušća te rijeke u Vrbas. Do danas nije utvrđeno kada i kako je utopljen, da li u rijeci Crkvena ili na nekom drugom mjestu. Najvažnije od svega, nije otkriven tačan uzrok njegove smrti. Darko Ilić, načelnik Uprave za organizovani i teški kriminalitet i Željko Karan, patolog, dana 26.03.2018. godine održali su pres konferenciju na kojoj je pokušana kriminalizacija pokojnog Davida Dragičevića. Patolog je rekao da smrt Davida “nije nikako” zadesna, ali je naveo i da je bilo povreda po cijelom tijelu “nanesenih tupim predmetima”. Ilić je na pres konferenciji rekao: “Što se tiče kriminalističkog aspekta i same istrage… ovdje je nesporno utvrđeno kretanje Dragičević Davida i kriminalistička verzija jasno ukazuje da se radi o zadesnoj smrti”.
Novinska agencija SRNA prenijela je informaciju sa ove pres konferencije na sljedeći način: „BANJALUKA, 26. MARTA /SRNA/ - sa SRAMNIM naslovom ''DRAGIČEVIĆ SE POTUKAO, OPLJAČKAO KUĆU I SKOČIO U RIJEKU'' Policija je utvrdila da se David Dragičević /21/ iz Banjaluke, čije je tijelo pronađeno u Vrbasu, kobne noći, između ostalog, potukao sa tri lica, opljačkao jednu kuću i sa mosta skočio u rijeku, rečeno je danas na konferenciji za novinare u Banjaluci.“
Tog dana počeli su protesti pod motom “Pravda za Davida”.
Obdukciju je obavio patolog u Zavodu za sudsku medicinu Republike Srpske Željko Karan, koji je rekao da je smrt nastupila utapanjem ali da su od nastradalog uzeti uzorci krvi i urina u slučaju da dođe do dodatnih istraživanja. Patolog nije isključio mogućnost da je neko gurnuo Dragičevića u rijeku. On je rekao da je obdukcijom dokazano da se “David Dragičević udavio” i da su postojale povrede na tijelu: „Imao je dvije vrste povreda. Kao prvo, u pitanju su hematomi na čelu, šakama, kukovima, natkoljenicama i koljenima. To su mehaničke povrede koje su mogle nastati u fizičkom sukobu i one su zaživotne. Druga vrsta povreda su postmortalne a nastale su u kontaktu sa neravninama na dnu rijeke“.
Željko Karan, patolog, naveo je u svom izvještaju da je David Dragičević utopljen 18.03. 2018. godine u četiri časa ujutro.
Reobdukcioni nalaz doktora Ivice Milosavljevića (VMA) je ustvrdio da je: “Nasilna smrt Davida Dragičevića nastala utapanjem” i da je “tijelo provelo u vodi najmanje dva, a najviše četiri dana”. Ako se taj vremenski interval sagleda od datuma kada je tijelo nađeno 24.03. 2018. godine to, praktično znači da je Davidovo tijelo dospjelo u vodu između 20.03.2018. godine i 24.03.2018. godine. Komentarišući nalaz Milosavljevića, Karan je za "Nezavisne novine" rekao da je on u svom nalazu naveo maksimalni interval između vremena smrti i momenta obdukcije, a to je sedam dana. "Kolega iz Beograda nije uzeo u obzir jednu stvar, koja mu vjerovatno nije bila poznata. Tada je temperatura bila -10, -12 stepeni. I voda je bila jako hladna", rekao je Karan, dodajući da je to možda razlog zbog kojeg je vještak iz Beograda stekao utisak da je tijelo bilo kraći period u vodi. Prema podacima Republičkog Hidrometeorološkog zavoda Republike Srpske temperatura u Banjaluci od 18.03. 2018. godine do 24.03. 2018. godine nije padala ispod -3 stepena.
Okružnom javnom tužilaštvu Banja Luka je 29.03.2018. godine, od strane Ministarstva unutrašnjih poslova Republike Srpske dostavljen je Izvještaj o smrti Davida Dragičevića iz Banja Luke. „Uz Izvještaj su dostavljeni i svi dokazi koji su prikupljeni u toku rasvjetljavanja okolnosti smrti”, saopšteno je iz Okružnog tužilaštva Banjaluka.
Postavlja se pitanje da li je David Dragičević uopšte utopljen u rijeci Crkvena ili na nekom drugom mjestu?
Postavlja se pitanje i koji je tačan dan, odnosno vrijeme smrti?
Najviše od svega, postavlja se pitanje kompetencije, želje i kredibiliteta MUP-a da razriješi ovaj slučaj koji je otvorio čitavu Pandorinu kutiju ranijih sumnjivih smrtnih slučajeva u Banjoj Luci i Republici Srpskoj?
Sva ova pitanja javnost neprestano ponavlja od trenutka kad su najviši funkcioneri MUP-a svojim nelogičnim, pa i apsurdnim tvrdnjama, pokušali da izvrše kriminalizaciju pokojnog Dragičevića.
Slučaj „Zolja“
U noći 30/31.03.2018. godine nepoznata osoba je oko ponoći ispalila projektil iz zolje, ručnog raketnog bacača, na deveti sprat poslovne zgrade u Banjoj Luci, u Bulevaru Srpske vojske. Na zgradi je pričinjena veća materijalna šteta. U trenutku napada u zgradi su se nalazili radnici obezbjeđenja, ali, srećom, nisu povređeni. Policija je blokirala šire područje oko zgrade, dok su na teren veoma brzo izašli i vatrogasci. Zolja je nađena nedaleko od zgrade odnosno u naselju sa suprotne strane tranzitnog puta. Počinioci još nisu pronađeni, a pripadnici MUP-a nisu na bilo koji način demonstrirali da su učinili bilo šta konkretno kako bi razriješili ovaj kriminalni akt.
Prijetnje tužiocima
Prijetnje smrću su 30.03.2018. godine na službene mejlove primili Milan Tegeltija, predsjednik VSTS BiH, Želimir Lepir, glavni tužilac OJT Banja Luka i njegov zamjenik Zoran Bulatović. Navodno su sve tri poruke poslane u samo nekoliko minuta. Prijetnju Milanu Tegeltiji potpisao je “Milan Tegeltija”; Želimiru Lepiru je prijetnju potpisao “Želimir Lepir”, a “Zoran Bulatović” je prijetio Zoranu Bulatoviću. Do današnjeg dana MUP nije obavijestio javnost da postoje bilo kakvi pomaci u istrazi ovog krivičnog djela iz člana 339. Krivičnog zakonika Republike Srpske („Napad na sudiju i javnog tužioca“).
Rezime
Sve je veći broj građana Banje Luke i Republike Srpske koji više apsolutno nemaju povjerenje u profesionalan rad vrha Ministarstva unutrašnjih poslova. Za takvu percepciju građana najviše je odgovorno rukovodstvo MUP-a, na čelu sa ministrom. Protekom svakog dana u kojem se ne saopštava tačna, istinita, precizna i konzistentna informacija o tome šta se zaista desilo nesrećnom Davidu Dragičeviću nanosi se ogromna patnja porodici pokojnog Davida, uvreda zdravom razumu građanima i nemjerljiva šteta kredibilitetu ne samo MUP-a, nego svih institucija sistema, uključujući i Vladu Republike Srpske i Narodnu skupštinu koja je istu i birala.
Zbog toga Narodna skupština ima posebnu obavezu da kao, prije i iznad svega, predstavnik građana ove zemlje i institucija koju ne čine samo izabrani poslanici, nego i roditelji, učini sve što je u njenoj moći da zaštiti ugled institucija Srpske, da pomogne da se spere ljaga sa Ministarstva unutrašnjih poslova koja posebno pogađa sve one poštene, dobre i kvalitetne profesionalce koji rade u MUP-u godinama i koje je sramota šta se danas dešava sa tom izuzetno važnom institucijom, kao i da se porodici nesrećnog Davida konačno da odgovor na pitanje zbog čega su izgubili svoje dijete.
Zbog toga Narodna skupština ima posebnu obavezu da kao, prije i iznad svega, predstavnik građana ove zemlje i institucija koju ne čine samo izabrani poslanici, nego i roditelji, učini sve što je u njenoj moći da zaštiti ugled institucija Srpske, da pomogne da se spere ljaga sa Ministarstva unutrašnjih poslova koja posebno pogađa sve one poštene, dobre i kvalitetne profesionalce koji rade u MUP-u godinama i koje je sramota šta se danas dešava sa tom izuzetno važnom institucijom, kao i da se porodici nesrećnog Davida konačno da odgovor na pitanje zbog čega su izgubili svoje dijete.
Naglašavamo da još uvijek postoje brojna nerazjašnjena ubistva Srđana Kneževića iz 1998. godine, Bobana Blagojevića iz 1999. godine, Željka Markovića iz 2002. godine, Riste Jugovića iz 2002. godine, Milana Vukelića iz 2007. godine.
Svi su ubijeni u ''sačekušama'' tipičnim za djelovanje organizovane mafije uz angažovanje profesionalnih ubica, kao i u slučajevima ubistava Nebojše Čubrilovića iz 2015. godine, Milana Vujičića iz 2016. godine.
Postoje i drugi slučajevi ubistava, nerazjašnjeni nestanci građana i veoma ''diskutabilno'' riješenih saobraćajnih nesreća sa smrtnim ishodima – slučaj porodice Đurović.
Pored toga, istraga apsolutno stoji u mjestu i kad je riječ o opisanim izuzetno ozbiljnim krivičnim djelima usmjerenim protiv tužilaca Tegeltije, Lepira i Bulatovića, kao i ispaljivanja projektila u Banjoj Luci.
Krajnje je vrijeme da Narodna skupština zauzme čvrst stav da niko i nikada u Republici Srpskoj ne može i ne smije biti iznad zakona, da svaki građanin ove zemlje ima jednaka prava na život, sigurnost i slobodu, da je ovo zemlja svih nas i da je obaveza svake institucije u ovoj zemlji da sačuva svakog građanina od nasilnih akata od koga god da dolaze. Jedino ćemo na taj način poslati jasnu i čvrstu poruku da je Republika Srpska i dalje zemlja zakona, reda i slobode, da pravde u njoj još uvijek ima i da će biti kažnjen svako ko se ponaša drugačije.
PRILOG:
- dopis Odbora za bezbjednost broj: 02/4.01-8-011-240/18 od 8. februara 2018. godine
- dopis Odbora za bezbjednost broj: 02/4.01-8-011-614/18 od 28. mart 2018. godine
