piše: Slobodan Vasković
Tužilaštvo BiH otvorilo je istragu protiv IRB-a RS, njenih čelnika, kao i članova Velikog kreditnog odbora, koji su nenamjenski odobrilli kredite povlaštenim firmama, iz sredstava Evropske Investicione Banke.
EIB je krajem 2016. godine prijavila IRB RS Tužilaštvu BiH zbog nenamjenskog trošenja cca 100 miliona kreditnih sredstava koje je Evropska investiciona banka, kao kreditnu liniju, još 2011. godine odobrila IRB-u za kreditiranje malih i srednjih preduzeća.
Umjesto krediriranja malih i srednjih preduzeća, IRB je kredite plasirala tajkunskim firmama, bliskim vrhu vlasti.
Tadašnji direktor IRB-a Milenko Pavlović odbio je da učestvuje u ovim rabotama, pa je podnio ostavku (decembra 2011.), nakon čega je na direktorsku poziciju u IRB-u sjela Snežana Vujnić, optužena u slučaju “Bobar banke” za nanošenje štete od preko 100 miliona KM.
Prijava EIB-a držana je u ladicama gotovo dvije godine, ali je prije nekoliko sedmica konačno pokrenuta istraga. Provjeriće se svi dati krediti.
Ključne osobe protiv kojih je istraga usmjerena su tadašnji premijer Aleksandar Džombić, Zoran Tegeltija, ministar finansija (tadašnji i sadašnji), Snežana Vujnić, direktorica IRB-a RS, kao i drugi članovi tadašnjeg Velikog kreditnog odbora IRB RS, koji su odobrili davanje sredstava; Pri tom, neke od firmi koje su dobile te kredite nisu obezbijedle adekvatne kolaterale.
Najizraziti je primjer zvorničke “Energolinije”, koja je dobila kredit od 19,4 miliona KM, i to na insistiranje Tegeltije i Džombića.
Najmanje petnaest miliona KM od ovog kredita je odmah (10.05. 2012.) iznesen iz Republike Srpske. Učinila je to litvanska ekipa na čelu sa Vladimirom Romanovim, tadašnjim vlasnikom FG “Birač”. “Energolinija” je firma-kćerka FG Birač”.
IRB je na raspolaganju, po ovoj kreditnoj liniji Evropske investicione banke, imala ukupno 97.791.500 KM.
Sredstva namijenjena za privredu, IRB je direktno (bez druge banke kao posrednika) dodjeljivala korisnicima. Tako je IRB iz tih sredstava dodijelila i kredit „Energoliniji“ iz Zvornika.
Osim “Energoliniji”, novac je iz te kreditne linije dodijeljen i firmi “Integra Inženjering” Slobodana Stankovića (15 miliona), hotelu “B&b” Vučko Pale (šest miliona), „Agroimpex“ Banjaluka Nikole Vukelića (12 miliona KM), “Pingvin” Laktaši (850.000 KM), “Binis” Banjaluka Borka Radinkovića (pet miliona KM), “ELVACO” Bijeljina Gavrila Bobara (6,5 miliona KM; Gavrilo Bobar je preminuo u septmebru 2014. godine).
Iz te linije, kredit od dva miliona je dobila i firma Milana Kovača “DI Šipovo”. Kovač je tada bio poslanik SNSD u parlamentu RS i član NO “Šume Srpske”.
„Jedinstvo” iz Gradiške, takođe Stankovićeva firma, dobilo je 9,4 miliona KM, a “Ekvator” Banjaluka vlasništvo Đorđa Davidovića šest miliona KM.
Zbog malverzacija sa ovim kreditima, EIB je ukinuo kreditne linije koje je namjeravao odobriti IRB-u po osnovu pomoći malim i srednjim preduzećima.
Značajan dio sredstava određene firme nisu uopšte vratile IRB-u.
Posebno treba naglasiti da ogromna većina firmi nisu uopšte ni mala, a ni srednja preduzeća, te ni po kom osnovu nisu mogli dobiti navedene kredite. (nastaviće se)